لازمۀ آگاهی در مصرف آنتی بیوتیک

بر اساس اطلاعات ثبت شده، میزان مصرف آنتی بیوتیک در فارم های مرغ گوشتی اندونزی بسیار بالاست ؛ به ویژه نگرانی ها در رابطه با انتخاب آنتی بیوتیک های دستۀ سوم است که برای سلامت انسان بسیار مضر است . مصرف آنتی بیوتیک ها به جای آنکه با تجویز دامپزشک صورت گیرد، در جریان امور نگهداری طیور و به صورت روزمره مصرف میگردد. به منظور کاهش هرچه بیشتر مصرف آنتی بیوتیک، ایجاد تغییراتی در آگاهی مردم با تمرکز بر عوارض چشمگیر آن بر روی سلامت انسان، لازم و ضروریست .
در آگوست 2017 میلادی، موسسۀ تحقیقاتی Wagening Livestock research با هدف ارتقاء بازدهی فارم مرغ گوشتی، پرسشنامه ای را مبنی بر میزان مصرف آنتی بیوتیک در فارم های مختلف جاوای غربی اندونزی طرح کرد. یک سری اطلاعات کلی دربارۀ فارم ها و اطلاعات دقیق تری در رابطه با مصرف آنتی بیوتیک در این فارم ها جمع آوری شد. متوسط دوز روزانۀ مصرفی آنتی بیوتیک که در این پرسشنامه به دست آمد، 133 بود که دوز بسیار بالایی محسوب می شود.

مرغداری نیمه پوشیده
به طرز غیرمنتظرانه ای، متوسط دوز مصرفی روزانه آنتی بیوتیک برای مرغداری های نیمه پوشیده بیشتر از مرغداری های روباز بود (160 در مقابل 116). انتظار میرفت بنا به شرایط بهتر موجود در مرغداری های نیمه پوشیده، دوز مصرفی آنتی بیوتیک برای مرغ های گوشتی پایین تر باشد . شرایط بیوسکیوریتی در مرغداری های نیمه پوشیده در مقایسه با مرغداری های روباز بسیار بهتر است و مرغ های گوشتی در این فارم ها از استرس گرمایی رنج نمی برند. بنابراین انتظار میرفت که این امر منجربه بهبود سلامت کلی طیور و کاهش آمار مرگ و میر آنها گردد. اما اینگونه نتیجه گیری شد که در این سیستم از مرغداری، عوامل دیگری در تأثیر منفی مصرف آنتی بیوتیک دخیل هستند. دلیل مصرف بالای آنتی بیوتیک در مرغداری هایی با سیستم نیمه پوشیده احتمالاً به دنبال مصرف خودسرانۀ آن در سیستم مدیریت غلط مرغداری می باشد. در واقع مرغداران به این روش عادت کرده اند و نمی دانند چگونه باید روش خود را تغییر دهند و از آنتی بیوتیک به عنوان "تضمینی" برای بازدهی خوب استفاده می کنند. واقعیت این است که آنها از تهدیدی که آنتی بیوتیک برای سلامت انسان دارد بی خبرند.
به منظور کاهش مصرف آنتی بیوتیک، ایجاد تغییری در آگاهی مرغداران الزامیست؛ به ویژه در خصوص مرغدارانی که در نظر دارند تا مرغداری نیمه پوشیده شان را توسعه دهند. این امر قطعاً منجر به امنیت غذایی بیشتر و بقای کمتر آنتی بیوتیک در بدن انسان می گردد. نهایتاً این دولت اندونزی است که به منظور کنترل و هرچه کمتر شدن مصرف آنتی بیوتیک ، می بایست قوانینی را در خصوص مصرف آنتی بیوتیک تصویب کند.

نمودار1 – متوسط دوز مصرفی آنتی بیوتیک در مرغداری های گوشتی نیمه پوشیده و روباز
•    رنگ قهوه ای = نیمه پوشیده
•    رنگ آبی = روباز

رویکرد هلند  
میزان مصرف آنتی بیوتیک اندونزی 133 DD/DY در مقایسه با میزان آنتی بیوتیک مصرفی هلند (متوسط مصرف در سال 2016 = 10.5 DD/DY) بسیار بالاست. به دنبال سیاست هلند برای کاهش مصرف آنتی بیوتیک ، میزان دوز مصرفی روزانه طی 9 سال تا 65% کاهش یافت. این امر مسلماً به دنبال اجرای تصویبنامۀ  "مخالفت با آنتی بیوتیک" به وجود آمد. این موافقتنامه شامل برنامه های اجرایی من جمله تصویب دوز مصرفی مورد نیاز در فارم ها، بالا بردن آگاهی مرغداران، برقراری ارتباط میان مرغدار و دامپزشک و سایر قوانین سخت گیرانه بود.
در هلند، مصرف آنتی بیوتیک در فارم ها به 3 دسته طبقه بندی می شود :
1-هدف : دوز مصرفی در این دسته بین 0 تا 15 DD/DY است و هیچ اقدام بیشتری نیاز نیست.
2-هشدار : دوز مصرفی مورد نیاز این دسته بین 15 تا 30 DD/DY می باشد. مصرف آنتی بیوتیک در این گروه نیاز به توجه ویژه دارد و ممکن است برخی اقدامات مورد نیاز انجام شود.
3-اقدام : بالای 30 DD/DY دوز مصرفی این دسته می باشد. اقدامات فوری برای این گروه لازم است تا مصرف آنتی بیوتیک کاهش یابد.

در هلند، خودِ آنتی بیوتیک مصرفی برای حیوان نیز به 3 گروه اصلی تقسیم می شود :
1-اولین گروه از آنتی بیوتیک ها آن دسته ای هستند که اثر و بقایایی در بدن انسان بجا نمی گذارند. این آنتی بیوتیک ها در روند درمانی فارم ها قابل استفاده هستند.
2-دومین دسته آنتی بیوتیک هایی هستند که در خصوص آنها بحث و مجادله زیاد است ؛ این داروها را تنها در موارد استثنا و در مدت محدود می توان استفاده کرد.
3-دستۀ سوم شامل آنتی بیوتیک هاییست که برای سلامت انسان مضر و خطرناک هستند. آنها تنها در صورتی استفاده می شوند که جایگزین دیگری نداشته باشند و کلاً در روند درمانی قرار نمیگیرند مگر در موارد نادر و به صورت مجزا (برای هر حیوان).

تولیدات آنتی بیوتیک اندونزی
در بازدیدی که از 15 فارم در اندونزی به عمل آمد، 13 محصول متفاوت آنتی بیوتیک مصرف می شد. به طور متوسط در هر فارم 2.2 محصول استفاده میشد که بین 1 تا 3 محصولِ متفاوت وجود داشت. بخش عمدۀ محصولاتِ مورد استفاده شامل فلوروکینولون (80%) ، تتراسایکلین (80%) ، و پپتید (53%) به عنوان مواد تشکیل دهندۀ فعال این تولیدات بودند. بخش صنعت مرغ گوشتی اندونزی و دولت آن قوانین مصوب مناسبی در رابطه با مصرف آنتی بیوتیک ندارند. چنانچه آنتی بیوتیک مصرفی در بخش تولیدات مرغ گوشتی اندونزی، مورد تجزیه و تحلیل استانداردهای هلند برسد اینگونه نتیجه گیری می شود که : 43% محصولات مورد استفاده به گروه 1 تعلق دارد ، 27% به گروه 2 و 30% به گروه 3 (نمودار2) . این بسیار نگران کننده است که 30% از محصولات آنتی بیوتیکی مورد استفاده به گروه 3 از آنتی بیوتیکها تعلق دارد (در حالیکه در سیستم هلند این رقم تنها 1.6% است) .
به علاوه، آنتی بیوتیک های گروه 1 ، 43% مجموع آنتی بیوتیک مصرفی در بخش مرغ گوشتی اندونزی را شامل می شوند. این آنتی بیوتیک ها برای استفاده در برنامه های درمانی مناسب هستند و هیچگونه تأثیر منفی بر روی حیوان ، گوشت آن و انسان بجا نمی گذارند. از آنتی بیوتیکهای گروه 2 ، 27% در فارم های بازرسی شده استفاده شده است ؛ آن هم آنتی بیوتیکهایی که تنها در صورت لزوم  و در دورۀ کوتاه مدت باید مورد استفاده قرار گیرند. در صنعت مرغ گوشتی اندونزی تمامی این محصولات در روال درمانی ای قرار میگیرند که به عنوان تدابیر پیشگیرانه قبل از شروع دورۀ درمان مصرف می شود. بر اساس استانداردهای هلند ، صنعت اندونزی در مصرف محصولات آنتی بیوتیکی مضر برای سلامت انسان زیاده روی می کند.

نمودار2 – مصرف آنتی بیوتیک های طبقه بندی شده در هلند و اندونزی
•    رنگ قهوه ای = هلند
•    رنگ آبی = اندونزی 

دوز آنتی بیوتیک
دوز مصرفی روزانۀ این پرندگان به ازای هر کیلوگرم وزن ، بین 100 تا 400 mg/kg در روز بود. در حدود 69% طیور دوز مصرفی 100 mg/kg را داشتند، 15% دوز مصرفی 200 mg/kg و 8%  نیز بین 375 تا 400 mg/kg در روز دوز مصرفی شان بود که در مقایسه با هلند این رقم ها 10 برابر و یا حتی بیشتر از استانداردهای هلند بود. یک مثال خوب در این رابطه می تواند داروی دامی Doxyvet باشد که شامل  25% Doxycycline است ؛ دوز مصرفی این دارو در اندونزی 400 mg/kg در روز است که این به معنی دریافت روزانۀ 100 mg از این مادۀ تشکیل دهندۀ دارویی (Doxycycline) است. و مشابه همین داروی دامی در هلند شامل 23% Doxycycline است که دوز مصرفی آن به صورت روزانه  54 mg/kg است که این به معنی دریافت تنها 12.4 mg از این مادۀ تشکیل دهندۀ دارویی در روز است. یعنی دوز اندونزیایی این محصول 8 برابر دوز مصرفی در هلند است.

لزوم آگاهی
علاوه بر مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک در جاوای غربی اندونزی، سهم آنتی بیوتیک های دستۀ سوم (که برای سلامت انسان خطرناک هستند) نیز در دوز آنتی بیوتیک مصرفی طیور بالاست. تمامی این عوامل در کنار یکدیگر تهدیدی برای سلامت پرنده و انسان به حساب می آید.
به طرز ناباورانه ای، مصرف آنتی بیوتیک در مرغداری های نیمه پوشیده تقریباً 40% بیشتر از مرغداری های باز است. دلیل مصرف بالای انتی بیوتیک دامی در اندونزی، این است که آنها آنتی بیوتیک را به عنوان  "تضمینی" برای بهبود و افزایش بازدهی می دانند. به منظور پایین آوردن دوز مصرفی انتی بیوتیک، لازم است تغییراتی در زمینۀ آگاهی این افراد ایجاد شود و در نهایت دولت اندونزی به منظور کنترل و کاهش میزان مصرف آنتی بیوتیک در بخش صنعت مرغ گوشتی ، می بایست قوانینی در رابطه با مصرف آن وضع کند