بهینه سازی اندازۀ تخم مرغ در مرغ های تخمگذار تجاری

هر کدام از انواع مرغ های تخمگذار تجاری سایز تخم مرغ مخصوص خود را دارند و در این میان محیط نقش مهمی در ارائۀ سایز و اندازۀ تخم مرغ ایفا می کند.
ژنتیک ، کنترل وزن ، تغذیه و برنامه های نوردهی 4 عامل تأثیرگذار در سایز تخم مرغ هستند و ابزار مفیدی برای تولیدکننده محسوب می شوند تا به کمک آنها بهترین بازدهی را به بازار داشته باشد.

4 عامل تأثیرگذار در سایز تخم مرغ

1-ژنتیک
شرکت Hy-Line بر پایۀ ژنتیک کار می کند تا مرغ های تخمگذار تجاری با سایزهای مختلف تخم مرغ ارائه دهد. وزن تخم مرغ تا حدودی موروثی است (تقریباً %40) که به انتخاب های ژنتیکی خوب جواب می دهد؛ اما در حدود %60 از تنوع سایز تخم مرغ به عوامل غیر ژنتیک مربوط می شود (تغذیه ، مدیریت و غیره). تولیدکننده با دستکاری این عوامل غیرژنتیک می تواند به وزن دلخواه تخم مرغ دست یابد.
اکنون چندین دهه می گذرد که Hy-Line در زمینۀ دست یابی به وزن های مختلف تخم مرغ و جمع آوری اطلاعات آن فعالیت دارد. در حال حاضر، Hy-Line سه تخم مرغ اولی را که مرغ میگذارد، به علاوۀ اواسط دورۀ تخمگذاری و در اواخر دورۀ تخمگذاری وزن گیری می کند. بخش تحقیقاتی Hy-Line از این وزن ها در تصمیم گیری بهتر برای منحنی وزن تخم مرغ استفاده می کند. به ویژه آن ها سعی دارند تا وزن تخم مرغ های اولیه را بالا ببرند، و وزن آنها را در اواسط دوره ثابت نگه داشته و در پایان دوره کاهش دهند (نمودار1) .

تعداد تخم مرغ ها و میزان مقاومت آن ها در برابر شکستن با وزن تخم مرغ در اواخر دوره رابطۀ عکس دارد. همچنان که مقاومت پوستۀ تخم مرغ های Hy-Line و دوام آن بهبود می یابد، سایز تخم مرغ در اواخر دوره کاهش می یابد.

2-وزن بدن
یک عامل مهم و تأثیرگذار بر روی وزن تخم مرغ، وزن خود پولت در زمان بلوغ است. در طول دورۀ تخمگذاری، مرغ های سنگین تر تمایل به تخمگذاری بیشتری دارند. وزن بدن متأثر از عوامل متعددی چون نوک چینی ، برنامه های واکسیناسیون ، جابجایی ، بیماری ها ، برنامه های نوردهی ، میزان فضایی که در اختیار طیور است و تغذیه می باشد. به دلیل تأثیر مستقیمی که وزن بدن بر روی وزن تخم مرغ دارد، دستیابی به وزن و یکدستی دستۀ طیور در مدیریت سایز تخم مرغ نقش مهمی دارد.

3-تغذیه
تغذیه در طول دوران پرورش و تخم گذاری نقش کلیدی بر روی وزن تخم مرغ دارد. تغذیۀ مناسب در طول دوران پرورش، به مرغ ها این امکان را می دهد تا به وزن مطلوب و استاندارد برسند و یا حتی از آن هم فراتر بروند. تغییر رژیم خوراکی در طول دوران پرورش به منظور دستیابی به وزن استاندارد بهترین رژیم برای دریافت مواد مغذی مورد نیاز پولت است. در طول دوران تخمگذاری، ترکیبات موجود در رژیم خوراکی منجر به مدیریت وزن تخم مرغ می گردد. انرژی ، متیونین / سیستین ، سایر اسیدهای آمینۀ قابل هضم ، اسید لینولئیک ، و چربی ها مستقیماً بر روی سایز تخم مرغ تأثیرگذار است. از این ترکیبات در رژیم خوراکی طیور تخمگذار استفاده می شود تا وزن تخم مرغ را بالا یا پایین ببرند. محتوای پروتئین رژیم خوراکی بایستی به نحوی تعدیل شده باشد که مصرف اسیدهای آمینه توسط طیور را تضمین کند؛ چرا که درغیر اینصورت میزان مصرف اسیدهای آمینه کافی نخواهد بود و سایز تخم مرغ ها متناسب نخواهد بود. کارشناسان برای اینکه بتوانند بزرگترین حجم تخم مرغ را تولید کنند، "بهترین نسبت اسید آمینه" یا بهترین نسبت متیونین به لیزین را 47 به 100 می دانند. باقی اسیدهای آمینه می بایست با توجه به نسبت لیزین متعادل گردند تا یک سایز ایده آل برای تخم مرغ را متضمن باشند. به منظور پیشگیری از تولید تخم مرغ های خیلی بزرگ و با پوستۀ نازک در اواخر دورۀ تخمگذاری، این مواد مغذی پس از دورۀ اوج تخمگذاری تدریجاً کاهش می یابد (30 هفتگی) .
مدیریت تولید تخم مرغ هایی با سایز بزرگ تر با توجه به کیفیت پوسته و استحکام استخوانی، مستلزم توجه به تغذیه در دوران پرورش است (رژیم غذایی در دوران پیش از تخمگذاری). وزن تخم مرغ از طریق یک دوره رژیم خوراکی قابل تنظیم و تعدیل است. دستیابی به وزن ایده آل تخم مرغ از طریق فرمول نویسی خوراک بر اساس وزن تخم مرغ یا حجم تودۀ تخم مرغ و به روزرسانی مداوم آن بر اساس این پارامترها بسیار بهتر و سهل تر خواهد بود. توجه کنید که نه تنها سطح و اندازۀ تغذیه ای، بلکه تمامی جوانب مدیریت تغذیه ای بر روی وزن تخم مرغ تأثیرگذار خواهد بود. اندازۀ ذرات خوراکی ، میزان جذب آب ، دمای آب ، و برنامۀ غذایی می تواند بر روی تغذیه و جذب مواد غذایی تأثیر بگذارد.
استرس گرمایی می تواند منجربه کاهش وزن تخم مرغ گردد. دمای محیط بالاتر از دمای مطلوب (>33درجۀ سانتیگراد) بر روی جذب خوراک طیور تأثیر منفی می گذارد و متعاقباً پرنده دچار کمبود مواد مغذی نظیر پروتئین (اسیدهای آمینه) ، و انرژی می گردد که برروی کاهش وزن تخم مرغ تأثیرگذار خواهد بود. تعدیل مناسب فرمول خوراکی در جهت  جذب بهتر خوراک و کاهش استرس گرمایی، می تواند بر روی پایین آمدن وزن تخم مرغ تأثیرگذار باشد. در مرغداری هایی که دمای آن قابل کنترل هستند، پایین آوردن دما منجر به افزایش جذب خوراک و کنترل وزن تخم مرغ می گردد.

4-برنامه های نوردهی
مرغ ها نسبت به تغییراتی که به طول روز مربوط است، واکنش نشان می دهند و این امر تأثیر چشمگیری بر روی تولید و سایز تخم مرغ دارد (نمودار2). برنامه های نوردهی که تغییر ولتاژ آن در طول دورۀ پرورش پولت آرام و تدریجی صورت می گیرد (C و D نمودار2) در واقع روشنایی بیشتری در اختیارش می گذارد تا بیشتر تغذیه کند و رشد یابد. ضمن آنکه این برنامه های نوردهی آرام و تدریجی می تواند بلوغ را به تأخیر انداخته و سایز تخم مرغ را بزرگ تر سازد.